• HOMEPAGE
  • O MNIE
  • WSPÓŁPRACA
  • ENGLISH
  • HOMEPAGE
  • O MNIE
  • WSPÓŁPRACA
  • ENGLISH
Kasia Gandor
  • PROPAGANDOR
    • 7 sposobów na wytropienie nieprawdziwego newsa
      more
      View more

      7 sposobów na wytropienie nieprawdziwego newsa

      4 lata ago
    • Dowód anegdotyczny: ile jest wart i dlaczego niemal nic?
      more
      View more

      Dowód anegdotyczny: ile jest wart i dlaczego niemal nic?

      4 lata ago
    • Grudniowe książki: pod choinkę i pod koc
      more
      View more

      Grudniowe książki: pod choinkę i pod koc

      4 lata ago
    • Nadużywanie telefonu: skąd się bierze? +5 porad, jak z nim walczyć
      more
      View more

      Nadużywanie telefonu: skąd się bierze? +5 porad, jak z nim walczyć

      4 lata ago
    • Nie wiesz, co przeczytać? Sięgnij po którąś z tych lektur
      more
      View more

      Nie wiesz, co przeczytać? Sięgnij po którąś z tych lektur

      5 lat ago
  • HEALTH&DIET
    • 6 sposobów na wrażliwą skórę
      more
      View more

      6 sposobów na wrażliwą skórę

      4 lata ago
    • Dieta alkaliczna: czy jedzenie kwasu czyni cię skwaszonym?
      more
      View more

      Dieta alkaliczna: czy jedzenie kwasu czyni cię skwaszonym?

      4 lata ago
    • Cellulit: skąd się bierze i czemu zostanie z nami na zawsze?
      more
      View more

      Cellulit: skąd się bierze i czemu zostanie z nami na zawsze?

      4 lata ago
    • Pyły zawieszone: co wiedzieć, gdzie monitorować, jak się bronić?
      more
      View more

      Pyły zawieszone: co wiedzieć, gdzie monitorować, jak się bronić?

      4 lata ago
    • Komercyjne testy genetyczne: tak czy nie?
      more
      View more

      Komercyjne testy genetyczne: tak czy nie?

      4 lata ago
  • LABORATORIUM
    • Dlaczego wciąż nie mamy leku na raka?
      more
      View more

      Dlaczego wciąż nie mamy leku na raka?

      4 lata ago
    • Biotechnologia: co to za kierunek i co można robić po nim?
      more
      View more

      Biotechnologia: co to za kierunek i co można robić po nim?

      4 lata ago
    • O zwierzęcości i innych ludzkich cechach. Wywiad z prof. Jerzym Vetulanim
      more
      View more

      O zwierzęcości i innych ludzkich cechach. Wywiad z prof. Jerzym Vetulanim

      4 lata ago
    • Zrób to sam: klonowanie, strzelanie działem biologicznym i nokautowanie protistów
      more
      View more

      Zrób to sam: klonowanie, strzelanie działem biologicznym i nokautowanie protistów

      5 lat ago
    • O GMO, strachu i wielkich korporacjach. Wywiad z prof. dr. hab. Pawłem Golikiem
      more
      View more

      O GMO, strachu i wielkich korporacjach. Wywiad z prof. dr. hab. Pawłem Golikiem

      5 lat ago
  • KASIRYSIK
  • YOUTUBE
  • PROPAGANDOR
    • 7 sposobów na wytropienie nieprawdziwego newsa
      more
      View more

      7 sposobów na wytropienie nieprawdziwego newsa

      4 lata ago
    • Dowód anegdotyczny: ile jest wart i dlaczego niemal nic?
      more
      View more

      Dowód anegdotyczny: ile jest wart i dlaczego niemal nic?

      4 lata ago
    • Grudniowe książki: pod choinkę i pod koc
      more
      View more

      Grudniowe książki: pod choinkę i pod koc

      4 lata ago
    • Nadużywanie telefonu: skąd się bierze? +5 porad, jak z nim walczyć
      more
      View more

      Nadużywanie telefonu: skąd się bierze? +5 porad, jak z nim walczyć

      4 lata ago
    • Nie wiesz, co przeczytać? Sięgnij po którąś z tych lektur
      more
      View more

      Nie wiesz, co przeczytać? Sięgnij po którąś z tych lektur

      5 lat ago
  • HEALTH&DIET
    • 6 sposobów na wrażliwą skórę
      more
      View more

      6 sposobów na wrażliwą skórę

      4 lata ago
    • Dieta alkaliczna: czy jedzenie kwasu czyni cię skwaszonym?
      more
      View more

      Dieta alkaliczna: czy jedzenie kwasu czyni cię skwaszonym?

      4 lata ago
    • Cellulit: skąd się bierze i czemu zostanie z nami na zawsze?
      more
      View more

      Cellulit: skąd się bierze i czemu zostanie z nami na zawsze?

      4 lata ago
    • Pyły zawieszone: co wiedzieć, gdzie monitorować, jak się bronić?
      more
      View more

      Pyły zawieszone: co wiedzieć, gdzie monitorować, jak się bronić?

      4 lata ago
    • Komercyjne testy genetyczne: tak czy nie?
      more
      View more

      Komercyjne testy genetyczne: tak czy nie?

      4 lata ago
  • LABORATORIUM
    • Dlaczego wciąż nie mamy leku na raka?
      more
      View more

      Dlaczego wciąż nie mamy leku na raka?

      4 lata ago
    • Biotechnologia: co to za kierunek i co można robić po nim?
      more
      View more

      Biotechnologia: co to za kierunek i co można robić po nim?

      4 lata ago
    • O zwierzęcości i innych ludzkich cechach. Wywiad z prof. Jerzym Vetulanim
      more
      View more

      O zwierzęcości i innych ludzkich cechach. Wywiad z prof. Jerzym Vetulanim

      4 lata ago
    • Zrób to sam: klonowanie, strzelanie działem biologicznym i nokautowanie protistów
      more
      View more

      Zrób to sam: klonowanie, strzelanie działem biologicznym i nokautowanie protistów

      5 lat ago
    • O GMO, strachu i wielkich korporacjach. Wywiad z prof. dr. hab. Pawłem Golikiem
      more
      View more

      O GMO, strachu i wielkich korporacjach. Wywiad z prof. dr. hab. Pawłem Golikiem

      5 lat ago
  • KASIRYSIK
  • YOUTUBE
Pyły zawieszone: co wiedzieć, gdzie monitorować, jak się bronić?

Pyły zawieszone: co wiedzieć, gdzie monitorować, jak się bronić?

Nie było chyba w ostatnich dniach tematu, który rozniósłby się w mediach większym echem niż zanieczyszczenie powietrza. I bardzo słusznie – jakość tego, co w każdej sekundzie dnia wciągamy do własnych płuc jest w Polsce gorzej niż fatalna, a stan taki nie utrzymuje się bynajmniej od czasu, gdy smog wylądował na głównych stronach popularnych portali. Mamy z nim problem od wielu lat, a perspektywy na poprawę tej sytuacji rysują się dość kiepsko. Choć brzmi to tragicznie, to jednak prawdą jest, że w ostatnich dniach – przynajmniej w Warszawie – smog jaki jest – każdy (dosłownie!) widzi. A skoro mamy sobie z naszym wrogiem jakoś poradzić, to pomyślałam, że wszystkim nam przyda się przegląd najważniejszych informacji na jego temat. I dlatego dzisiaj na tapecie lądują pyły zawieszone. Czym są, jakie niebezpieczeństwa stwarzają i jak sobie z nimi radzić? Chodźcie!

Czym są pyły zawieszone?

To, co nazywamy pyłem zawieszonym jest tak naprawdę złożoną mieszaniną organicznych, nieorganicznych, stałych i ciekłych substancji, które rozpraszają się w powietrzu. W jego skład wchodzą głównie siarczany, azotany, amoniak, czarny węgiel i przeróżne tlenki (np. siarki, glinu, albo żelaza) oraz sole. Największe zagrożenie dla zdrowia stwarzają te cząsteczki pyłu zawieszonego, których średnica wynosi poniżej 10 mikrometrów (czyli 0,00001 metra) – ot, im mniejsza cząstka, tym łatwiej i głębiej penetruje płuca. Cząstki najgroźniejszych pyłów zawieszonych oznaczane są jako PM10 i PM2.5 – czyli odpowiednio o średnicy 10 i 2,5 mikrometra.

W związku z tym, że długotrwała ekspozycja na pyły zawieszone wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju chorób układu krążenia i układu oddechowego, w tym także raka płuc, dąży się do tego, by ich stężenie w powietrzu było jak najniższe.

WHO wydała następujące wytyczne, określające maksymalne dopuszczalne stężenie pyłów zawieszonych w powietrzu:

PM2.5

10 μg/m3 średnio rocznie
25 μg/m3 średnio w ciągu doby

PM10

20 μg/m3 średnio rocznie
50 μg/m3 średnio w ciągu doby

W momencie, kiedy piszę ten tekst w Warszawie stężenie PM2,5 wynosi 95,0 µg/m3 (co jest niemal czterokrotnym przekroczeniem powyższej normy), natomiast PM10 –  100,7 µg/m3 (co przebija powyższe wytyczne dwukrotnie).

Aktualny stan powietrza w Polsce sprawdzisz na stronie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska

Czym grozi długotrwała ekspozycja na pyły zawieszone?

WHO podaje, że zanieczyszczenie powietrza doprowadziło w 2012 roku do przedwczesnej śmierci około 3 milionów osób na świecie. W Europie przypadków takich było około 400 tysięcy, z czego prawie 11% (bo około 43 tysiące) dotyczyło mieszkańców Polski. Zgony te związane były z następującymi schorzeniami:

  • 72% – choroba niedokrwienna serca i zawały,
  • 14% – przewlekła obturacyjna choroba płuc oraz ostre infekcje dolnych dróg oddechowych,
  • 14% – rak płuc

Międzynarodowa Agencja Badania Raka uznała w 2013 roku, że zanieczyszczenie powietrza jest karcynogenne, zaznaczając jednocześnie, że najbardziej powiązane z częstością występowania nowotworów jest wysokie stężenie pyłów zawieszonych i to właśnie one, spośród wszystkich elementów składowych smogu, wydają się nieść najwięcej zagrożenia dla zdrowia. Istnienie relacji pomiędzy wysokim stężeniem PM, a zwiększoną śmiertelnością i zachorowalnością na wymienione wyżej choroby jest dobrze udowodnione. Pyły zawieszone wykazują wpływ na zdrowie nawet w bardzo niskich stężeniach i dlatego nie ustalono jak dotąd żadnej progowej wartości, poniżej której kontakt z nimi pozostawałby bez wpływu na nasze organizmy. WHO zwraca uwagę na to, że celem dla państw powinno być dążenie nie tylko do utrzymania wartości stężeń pyłów w dopuszczalnych prawem limitach, ale przede wszystkim ograniczenie ich emisji do najniższej z możliwych.

W najbardziej zanieczyszczonych miastach Europy (a na 50 najbrudniejszych z nich aż 33 znajdują się w Polce) szacuje się, że średnia przewidywana długość życia jest o nieco ponad osiem i pół miesiąca krótsza niż gdyby poziom zanieczyszczeń utrzymywany był w zalecanych ryzach. Zejście z poziomu 70 do 20 mikrogramów pyłów zawieszonych w powietrzu w dłuższej perspektywie może obniżyć odsetek zgonów związanych z zanieczyszczeniem powietrza o około 15%.

Pyły zawieszone to nie wszystko

Choć w tym wpisie skupiam się tylko na nich, pozostałe składowe smogu, na przykład ozon, dwutlenek azotu, czy siarki, zwłaszcza w przypadku długotrwałej ekspozycji, również stanowią zagrożenie dla zdrowia. Ozon jest silnie powiązany z zachorowalnością na astmę, a dwutlenki azotu i siarki – z chorobami oskrzeli, zapaleniami i obniżoną funkcją płuc.

Smog w Polsce

Na liście najbardziej zanieczyszczonych Polskich miast znajdują się: Kraków, Nowy Sącz, Gliwice, Zabrze, Sosnowiec, Katowice, Warszawa, Żywiec, Pszczyna, Rybnik, Wodzisław Śląski, Opoczno, Sucha Beskidzka i Godów, ale generalizując można po prostu stwierdzić, że w większości naszego kraju powietrze ma fatalną jakość. Wniosek taki potwierdzają poniższe mapy, które obrazują, jak w  2014 roku wyglądało stężenie PM 2,5 (mapka po lewej) oraz PM10 (mapka po prawej) w Europie:

Stężenie PM2,5. Źródło: European Environment Agency

Stężenie PM10. Źródło: European Environment Agency

Przyszłość również nie rysuje się zbyt różowo. Jeśli nasza władza nie zacznie reagować na problem smogu i przewidywania się sprawdzą, to w 2030 roku mapa najbardziej zanieczyszczonych miast Europy prezentować będzie się tak:

Żródło: International Institute for Applied Systems Analysis

Co robić? Jak się bronić?

Bądź poinformowany

Aby rozwiązać problem, trzeba najpierw mieć jego świadomość. Zerknij na linki podane na końcu tego wpisu i zorientuj się, jaka jest jakość powietrza w twoim mieście. Zainstaluj w telefonie aplikację, która na bieżąco informować będzie cię o poziomie zanieczyszczeń (ja korzystam z Plume) i poczytać co nieco o zagrożeniach dla zdrowia, które z niego płyną.

Wybieraj mądrze

Głosuj na te opcje polityczne, które wspierają czystą, odnawialną energię i postulują ograniczenie emisji szkodliwych gazów. Na poziomie samorządowym wspieraj rozwój komunikacji publicznej, budowę ścieżek rowerowych, ekologiczne gospodarowanie odpadami i mądre planowanie rozbudowy miast uwzględniające jego kompaktowość (czyli jednocześnie ograniczające zużycie energii) oraz zazielenianie. Wspieraj organizacje lobbujące na rzecz odejścia od spalania węgla i paliw kopalnych.

Nie pal syfem

Za około 42% zanieczyszczeń powietrza w Polsce odpowiedzialne są gospodarstwa domowe. Tradycja palenia czym popadnie – gazetami, liściami, mułem węglowym, starymi meblami i śmieciami ma się w Polsce świetnie. Nie kultywuj jej. A gdy widzisz, że z komina sąsiada wydobywa się coś, co wskazuje bardziej na niepowodzenie w wyborze papieża niż zwykły dym, nie wahaj się i zgłoś takie zdarzenie policji lub straży miejskiej. To samo dotyczy palenia śmieci na tyłach ogródków. Głupotę niestety trzeba piętnować.

Zrezygnuj z samochodu

19% zanieczyszczeń generowanych jest przez środki transportu. Jeśli możesz, przesiądź się na rower lub skorzystaj z komunikacji miejskiej. A jeśli już naprawdę nie możesz obyć się bez samochodu, to chociaż nie bądź pipką i zabierz ze sobą do pracy sąsiada. Gdy widzę rano w Warszawie sznury samochodów, z których każdy zabiera ze sobą tylko kierowcę, mam ochotę kląć jak szewc. Ach, pamiętaj też o regularnych przeglądach i utrzymywaniu samochodu w dobrym stanie – wymiana oleju, filtrów i sprawdzanie ciśnienia w oponach to podstawa podstaw.

Bądź oszczędny

Przykręć kaloryfery, gdy idziesz spać lub wychodzisz z domu. Gaś niepotrzebną żarówkę, odpalaj zmywarkę tylko, gdy jest pełna i nie zapominaj wyłączyć telewizji. Segreguj śmieci, zamień foliowe siatki na torby z materiału i kupuj lokalnie. Słyszałeś to już miliard razy, wiem. Miliard pierwszy nie zaszkodzi, to naprawdę ważne.

Dbaj o siebie

Gdy stężenie pyłów zawieszonych w powietrzu jest wysokie, ogranicz wychodzenie z domu do minimum. Nie podejmuj w takie dni aktywności na świeżym powietrzu, a mieszkanie wietrz w porach, gdy poziom zanieczyszczeń jest jak najniższy, lub gdy wieje silniejszy wiatr. Zasadź w pokoju trochę roślin i nie wstydź się noszenia maseczek przeciwpyłowych – choć ich noszenie nie wybawi cię od wszystkich zagrożeń, wyeliminuje przynajmniej część z nich. Lepszy rydz niż nic.

Smutna prawda jest taka, że zanieczyszczenie powietrza nie jest ani rzeczą, wobec której można zachowywać zimny ironiczny dystans, ani tym bardziej problemem, z którym można poradzić sobie bez współpracy i zaangażowania wszystkich członków społeczności. Szczerze mówiąc w głowie mi się nie mieści, że w dwudziestym pierwszym wieku czyste powietrze staje się w skali świata deficytowym towarem, a wielu z nas – w tym również ja, która wychowywała się na paskudnie zanieczyszczonym Górnym Śląsku – przez większość swojego życia oddycha mieszaniną spalin, smogu i pyłu. Nie wiem jak wy, ale ja mam już tej sytuacji naprawdę dość, a że w ramach protestu nie mogę niestety przestać oddychać, to namawiam was do wzięcia spraw w swoje ręce: podawania tego postu dalej, włączania się w protesty i akcje edukacyjne, czy po prostu codziennego dbania o to, by środowisko nie stawało się jednym wielkim śmietnikiem.

Wierzę, że jeszcze kiedyś wszyscy odetchniemy z ulgą, a nie z płucami zapchanymi syfem.

Chcesz wiedzieć więcej? Zajrzyj do źródeł, z których korzystałam, pisząc ten post:

  • European Environment Agency: Air quality in Europe 2016 [pdf]
  • WHO: Ambient (outdoor) air quality and health
  • US Environmental Protection Agency: Air Quality Guide for Particle Pollution [pdf]

Buzi!

Related posts


Warning: A non-numeric value encountered in /home/gandor/domains/kasiagandor.com/public_html/wp-content/themes/esquise/includes/layout-compilator.php on line 2598
  • health&diet
9
6 sposobów na wrażliwą skórę

6 sposobów na wrażliwą skórę

4 lata ago
  • health&diet
8
Dieta alkaliczna: czy jedzenie kwasu czyni cię skwaszonym?

Dieta alkaliczna: czy jedzenie kwasu czyni cię skwaszonym?

4 lata ago
  • Edzia

    Dzięki, dzięki, właśnie miałam szukać jakichś informacji na ten temat, a Ty jak zawsze niezastąpiona przedstawiłaś je w najlepszej formie <3

    • Kasia Gandor

      <3

  • Mariusz Głuch

    Ja czekam na maski, bo mi niedobrze gdy wracam do domu. I moje ubrania „pachną” ogniskiem :/

    • Kasia Gandor

      Ja przy okazji wizyty w domu na święta złapałam się na tym, że jako dziecko kojarzyłam smród palonych śmieci z zapachem zimy. Po prostu oczywistym było dla mnie, że gdy robi się zimno, powietrze zaczyna walić palącym się lakierem i plastikiem, bo tradycja palenia śmieci ma się w moim mieście doskonale…

  • Marta Hennig

    Kasia, czy maseczka w trakcie aktywności fizycznej na dworze cokolwiek, czy trzeba się pogodzić na razie z całkowitą rezygnacją z treningu na dworze?

    • Kasia Gandor

      To wszystko zależy od rodzaju maseczki i typu filtra, w jaki jest wyposażona. Jeśli w taki na kozaku, który przesiewa pyły z dużą skutecznością, to pewnie aktywność można spokojnie podejmować. Ale to już są rzeczy do doczytania na etykietach i u producentów takich masek.

      • Marta Hennig

        Dzięki!

    • Tomek Michalski

      Niby są Respro, ale na ile są skuteczne, a na ile to „skuteczny marketing”? Brakuje rzetelnego testu przeprowadzonego przez kogoś kto ogarnąłby temat również od strony hm… bardziej technicznej :-)

  • Joanna Krzak

    No nie! To ja muszę jednak wydrukować sobie plakat z tobą i powiesić w pokoju, choć mała już dziewczynka ze mnie żadna!

  • Hipis

    Sprawdziłam Poznań i okazało się, że pomiary są robione tuż przy mojej ulicy :D I okazuje się, że chwilowo poziom zanieczyszczeń jest niższy nawet niż w mojej Bydgoszczy, o Krakowie nie wspominając. Ale jednak bardziej ufam mieszkaniu na wsi…

    • Natalia

      To zależy od wsi, bo tam nie zawsze jest idealnie, nie te czasy. U mojej babci na wsi (warmińsko-mazurskie) większość pali śmieciami typu plastikowe butelki, kartony po sokach, bo taniej…

  • Kasia Grzejszczak

    Polecam aplikację „Zanieczyszczenie Powietrza”, ponieważ są tam aktualne dane z konkretnych stacji, a nie dla całego miasta, więc wydaje mi się że jest to bardziej dokładne, ponieważ można wyszukać stację najbliżej swojego miejsca zamieszkania ;)

    • Tomek Michalski

      Będę musiał obadać, bo teraz korzystam z Kanarka i najbardziej mi odpowiada :-) Miałem Plume i inne wynalazki, ale jak się okazywało autorzy zakładali, że terenów poza Warszawą czy Krakowem ludzie nie zamieszkują (tudzież nie mają płuc). Po prostu okazywało się, że danych pomiarowych z mniejszych miejscowości – brak.

    • flora

      super opcja, bo nie słyszałam nigdy w ogóle o apkach do sprawdzania stanu powietrza ;) tą na pewno ogarne

  • S.

    Żaden problem. Niech Śląsk dostanie wreszcie tą swoją niepodległość i po sprawie. Wtedy będziemy mogli mówić, że w Polsce mamy super powietrze a ten Śląsk to nie nasz :)

  • Kasia

    kiedyś ten problem dotyczył głównie Krakowa, a teraz jakość powietrza jest beznadziejna prawie wszędzie. może nad morzem jest trochę lepiej. ja zawsze bardzo odczuwam wzrost poziomu zanieczyszczeń, ból głowy to codzienność, w ogóle objawy podobne do kaca.

    • Kajetan Sadowski

      Byłem ostatnio.. w sumie jakoś w lutym w Krakowie i to był jakiś dramat jak się tylko wjeżdżało.

  • mawolniak

    przeprowadziłam się ze śląska nad morze i musze przyznać, ze różnica jest naprawdę ogromna w odczuciu powietrza, co prawda bardziej wieje ale można oddychać i dopiero teraz czuję różnicę bo jak człowiek długo siedzi w jednym miejscu to się przyzwyczaja

Previous Post

Grudniowe książki: pod choinkę i pod koc

by Kasia Gandor

Pyły zawieszone: co wiedzieć, gdzie monitorować, jak się bronić?
Next Post

Dowód anegdotyczny: ile jest wart i dlaczego niemal nic?

by Kasia Gandor

Pyły zawieszone: co wiedzieć, gdzie monitorować, jak się bronić?

Obserwuj mnie na Instagramie!

Najpiękniejszy profil wyróżniony przez Niezależną Komisję ds. Oceny Insta
KLIK!

Polub mój fanpage!

Nie pozwól na to, by ominęły cię nowe wpisy i głupie obrazki
KLIK!

Nie przegap

Najlepsze wpisy na blogu
KLIK!

Poznajmy się

Przeczytaj zakładkę o mnie
KLIK

WIĘCEJ POSTÓW

Dlaczego wciąż nie mamy leku na raka?
  • 8
  • Jul

Dlaczego wciąż nie mamy leku na raka? →

by Kasia Gandor 17 18281
Dieta alkaliczna: czy jedzenie kwasu czyni cię skwaszonym?
  • 29
  • Mar

Dieta alkaliczna: czy jedzenie kwasu czyni cię skwaszonym? →

by Kasia Gandor 8 23415
Biotechnologia: co to za kierunek i co można robić po nim?
  • 25
  • Mar

Biotechnologia: co to za kierunek i co można robić po nim? →

by Kasia Gandor 3 72607
Cellulit: skąd się bierze i czemu zostanie z nami na zawsze?
  • 12
  • Mar

Cellulit: skąd się bierze i czemu zostanie z nami na zawsze? →

by Kasia Gandor 2 37397
7 sposobów na wytropienie nieprawdziwego newsa
  • 22
  • Feb

7 sposobów na wytropienie nieprawdziwego newsa →

by Kasia Gandor 3 24147
Dowód anegdotyczny: ile jest wart i dlaczego niemal nic?
  • 4
  • Feb

Dowód anegdotyczny: ile jest wart i dlaczego niemal nic? →

by Kasia Gandor 4 43947
Pyły zawieszone: co wiedzieć, gdzie monitorować, jak się bronić?
  • 10
  • Jan

Pyły zawieszone: co wiedzieć, gdzie monitorować, jak się bronić? →

by Kasia Gandor 0 17568
Grudniowe książki: pod choinkę i pod koc
  • 7
  • Dec

Grudniowe książki: pod choinkę i pod koc →

by Kasia Gandor 2 18768
Komercyjne testy genetyczne: tak czy nie?
  • 27
  • Nov

Komercyjne testy genetyczne: tak czy nie? →

by Kasia Gandor 2 10696
Suplementy diety: które mają sens?
  • 23
  • Oct

Suplementy diety: które mają sens? →

by Kasia Gandor 0 22530
O zwierzęcości i innych ludzkich cechach. Wywiad z prof. Jerzym Vetulanim
  • 29
  • Sep

O zwierzęcości i innych ludzkich cechach. Wywiad z prof. Jerzym Vetulanim →

by Kasia Gandor 1 38741
Nadużywanie telefonu: skąd się bierze? +5 porad, jak z nim walczyć
  • 5
  • Sep

Nadużywanie telefonu: skąd się bierze? +5 porad, jak z nim walczyć →

by Kasia Gandor 0 11201
Nie wiesz, co przeczytać? Sięgnij po którąś z tych lektur
  • 29
  • Aug

Nie wiesz, co przeczytać? Sięgnij po którąś z tych lektur →

by Kasia Gandor 0 13220
Ten zły glutaminian sodu…
  • 25
  • Aug

Ten zły glutaminian sodu… →

by Kasia Gandor 0 14506
Czy superfoods naprawdę są tak super?
  • 15
  • Aug

Czy superfoods naprawdę są tak super? →

by Kasia Gandor 0 10418
Co ma hamburger do klimatu i środowiska?
  • 4
  • Aug

Co ma hamburger do klimatu i środowiska? →

by Kasia Gandor 0 10732
Zrób to sam: klonowanie, strzelanie działem biologicznym i nokautowanie protistów
  • 30
  • Jul

Zrób to sam: klonowanie, strzelanie działem biologicznym i nokautowanie protistów →

by Kasia Gandor 4 8943
Akrylamid w jedzeniu: co warto wiedzieć i czy jest się czego bać?
  • 24
  • Jul

Akrylamid w jedzeniu: co warto wiedzieć i czy jest się czego bać? →

by Kasia Gandor 1 17077
  • 1
  • 2
  • 3
  • …
  • 6
  • Następne »