Siadłeś? Powstań! Dlaczego warto odkleić się od krzesła?

Szacuje się, że w ciągu tej części doby, której nie poświęcamy na sen, ponad połowę czasu spędzamy na siedząco. Pracujemy przy komputerze, podróżujemy samochodami i tramwajami, gnijemy w szkolnych ławkach, kolejkach do lekarza i urzędów, oglądamy telewizję na kanapie i wsuwamy jedzenie przy stole. Ciągle słyszymy przy tym, że długie siedzenie jest niezdrowe, ale jakoś tak puszczamy ostrzeżenia mimo uszu. A wiecie, że przyklejanie się do krzesła jest naprawdę groźne?

Siedzenie. To skomplikowane

[su_progress_pie percent=”55″ before=”Siedzimy przez ” after=”% czasu” text_size=”20″ align=”right” text_color=”#505050″]

Generalnie rzecz biorąc, nasze ciała nie są przystosowane do tego, by siedzieć. Dawno, dawno temu nasi pradziadkowie, zamiast przed komputerem i w tramwaju, spędzali raczej dnie na gonitwie za antylopami i wspinaniu się na drzewa w poszukiwaniu owoców. Nasza obecna przesiadka na krzesła i fotele jest dla ewolucji kompletną nowością i dlatego nie zdążyliśmy się jeszcze do niej zaadaptować.

 

A przystosowanie się do siedzenia może być trudne, przede wszystkim dlatego, że ma ono wpływ na absolutnie całe ciało

 

Zacznijmy od najprostszego wniosku – kiedy siedzisz, twoje mięśnie nie pracują. Partie mięśniowe utrzymujące postawę i równowagę, a także mięśnie nóg i pośladków mają fajrant. Poza tym, że kiedy długotrwale znajdują się w spoczynku, siła ich skurczu maleje, to jeszcze zapotrzebowanie na kalorie i substancje odżywcze obniża się, a co za tym idzie, nie są im potrzebne aż tak wielkie dostawy krwi. W ślad za odpoczywającymi mięśniami idą więc zwężające się naczynia krwionośne. Wystarczą trzy godziny siedzenia, by nasze tętnice zmniejszyły swoje światło o połowę.

W długotrwałej perspektywie robi się jeszcze gorzej

[su_progress_pie percent=”30″ before=”Stojąc spalasz o ” after=”% więcej kalorii niż siedząc” text_size=”15″ align=”left” text_color=”#505050″]

 

Jeśli nasz tryb życia wymaga regularnego spędzania większości czasu na krześle, po kilku tygodniach można we krwi zaobserwować wzrost LDL, czyli tej niedobrej frakcji cholesterolu, która lubi odkładać się w naczyniach krwionośnych w postaci płytek miażdzycowych i wywoływać chorobę niedokrwienną serca. Przy zwężonych od siedzenia żyłach i tętnicach jej zadanie jest jeszcze łatwiejsze i błędne koło się zamyka.

 

W dłuższej perspektywie pojawia się także zagrożenie dla kości. Nasze gnaty zbudowane są w ten sposób, że obciążenie zwiększa gęstość ich tkanki i tym samym czyni ją bardziej odporną na urazy i złamania. Natomiast jeśli obciążenia brak, a właśnie tak dzieje się, gdy za dużo siedzimy, tkanka kostna przerzedza się, zmniejsza swoją gęstość i jest bardziej podatna na kontuzje. Przypuszcza się, że ryzyko rozwoju osteoporozy u kobiet jest związane nie tylko z menopauzą i zaburzoną gospodarką hormonalną, ale także ze zbyt częstym przyklejaniem pupy do krzesła.

W spoczynku nasze ciało drastycznie obniża poziom produkowanej w nadnerczach adrenaliny. Wystarczy wstać, by jej ilość podniosła się o ponad 50%! I tak jak zazwyczaj kojarzymy ten hormon tylko ze stresem, tak adrenalina reguluje również poziom cukru, ułatwia oddychanie i hamuje apetyt – w odpowiednich ilościach jest więc niezbędna do życia i prawidłowego funkcjonowania.

W badaniach sprzed dwóch lat wykazano także, że istnieje dodatni związek między ilością czasu spędzanego na siedząco, a częstotliwością zapadania na depresję. Być może jest to związane z tym, że nasz mózg – i potwierdzą to wszystkie psychofanki Chodakowskiej – w odpowiedzi na wysiłek fizyczny produkuje serotoninę, ważny neuromediator regulujący pracę układu nerwowego. Wykazano także, że siedzenie może zwiększać ryzyko przedwczesnego zachorowania na demencję.

Okej, a teraz najgorsze

Wiele badań potwierdziło, że negatywne skutki siedzenia występują niezależnie od tego, czy uprawiamy jakąś aktywność fizyczną (niektóre wykazały nawet, że u osób, które ćwiczą mniej więcej godzinę lub dwie dziennie, ujemne skutki siedzenia uwidaczniają się jeszcze bardziej!). Oznacza to, że jeżeli spędziliśmy cały dzień przy biurku, a wieczorem wybierzemy się na fitness, siedzenie i tak poczyni w naszym ciele szkody. Nie uda nam się w ten sposób zrekompensować i „wymazać” strat jakie ponieśliśmy, przyklejając się do krzeseł.

I co teraz?

Oczywiście, najlepiej byłoby wypowiedzieć wojnę przemysłowi meblarskiemu, spalić wszystkie krzesła, kupić sobie biurko, przy którym da się stać i zacząć oglądać telewizję, wykonując jednocześnie skłony i przysiady.

Jest jednak kilka nawyków, które można bez problemu wpleść w swój plan dnia i tym samym zrobić coś dobrego dla własnego ciała:

 

[su_row]
[su_column size=”1/7″]   [/su_column]
[su_column size=”6/7″]

• oczekując na przystanku, podróżując autobusem, tramwajem i metrem, stój,
• ustal sobie, że jakichś czynności nie wykonujesz na siedząco – przeglądaj Instagram tylko stojąc, rozmawiaj przez telefon, przechadzając się po pokoju, albo wstawaj od biurka, kiedy chcesz się czegoś napić,
• jeśli czeka cię dłuższa praca, ustaw sobie w telefonie alarm, który co kilkadziesiąt minut będzie ci przypominać o wstaniu. Zrób wtedy kilka rund wokół pomieszczenia, rozciągnij się i odetchnij,
• rozważ zamianę krzesła na taboret – jeśli będziesz się na nim trzymać prosto, zmusisz mięśnie pleców do pracy i trochę je wzmocnisz,
• możesz też wybrac opcję yolo, czyli zamianę krzesła na tę wielką piłkę do ćwiczeń – siedząc na niej, non stop napinasz mięśnie utrzymujące równowagę,
• oglądając telewizję, albo robiąc sobie maraton z głupimi filmikami na YT, wstawaj za każdym razem, gdy wyświetlają się reklamy.

[/su_column]
[/su_row]

Redukując długość siedzenia do mniej niż 3 godzin dziennie można wydłużyć swoje życie aż o 2 lata. To jak? Od dzisiaj czytamy się na stojąco? :)

[su_icon icon=”icon: heart”]Buzi![/su_icon]